payment of crop insurance:महाराष्ट्र राज्य सरकारने कृषी क्षेत्रासाठी आधुनिकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचललेले आहे. ई-पीक पाहणी योजना ही योजना शेतकरी संयोजना करणारे क्रांतिकारी उपक्रम आहे.या डिजिटल कृषी क्षेत्रात योजनेचे महत्त्वउद्दिष्ट राज्यातील कृषीची माहिती संकलन प्रक्रिया अधिक प्रभावी पारदर्शक तंत्रज्ञानावर आधारित आहे.
2025सालात या योजनेची अंमलबजावणी ऑगस्ट महिन्यापासून सुरू होऊन ,15 सप्टेंबर पर्यंत संपणार आहे.या कालावधीत राज्यभरातील शेतकरी कृषी अधिकारी मिळून,एका व्यापक डिजिटल कृषी डेटाबेस तयार करत आहे.हा डेटाबेस भविष्यातील कृषी धोरणे आखण्यासाठी शेतकऱ्यांना योग्य मदत पुरवण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरणार आहे.
ई- पाहणी संकल्पना महत्त्व payment of crop insuran
ई-पाहणी पारंपारिक कागदी नोंदवहीच्या जागी आलेली, एक आधुनिक डिजिटल प्रणाली आहे. यामध्ये शेतकऱ्यांच्या शेतीतील पिकांची संपूर्ण माहिती इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात संकलित पिकांचा या माहितीमध्ये पिकांचा प्रकार त्यांचे क्षेत्रफळवाडी ची अवस्था पेरणी ची तारीख अपेक्षित कापणीची वेळ यांसारख्या तपशीलांचा समावेश आहे.
महाभुलेख आणि महा भूमिका प्रणालीचा वापर payment of crop insurance
या संपूर्ण प्रक्रियात महाराष्ट्र सरकारच्या महाभुलेख भूमिका डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा व्याप वापर केला जात आहे. हे प्लॅटफॉर्म अधिक जमीन नोंदणी भूमिका माहितीसाठी वापरले जाता.त्यामुळे कृषीची माहिती सुलभ होणार आहे.
मोबाईल ॲप्लिकेशनचा केंद्रीय बर payment of crop insurance
योजनेचा गाभा म्हणजे विशेष विकसित केलेले ई-पाहणी ॲप crop survey App हे ॲप्लिकेशन अत्यंत सोप्या पद्धतीने केले गेले आहे.ज्यामुळे तांत्रिक ज्ञान कमी असल्याने शेतकरी देखील सहजपणे त्याचा वापर करू शकणार आहे.
प्रगती डिजिटल नोंदणी व्यवस्था payment of crop insurance
या वर्षाचा ई – पाहणी पिक पाहणी मध्ये अनेक तांत्रिक सुधारणा करण्यात आलेला असून, डिजिटल नोंदणी प्रक्रिया अधिक वेगाने अचूक आणि वापर करता, अनुकूल बनत आली आहे. नवीन इंटरफेस डिझाईन केले गेले आहे. जे मराठी भाषेत उपलब्ध आहे आणि शेतकऱ्यांना समजण्यात सोपे आहे.
GPS आधारित अचूकता payment of crop insurance
GPS तंत्रज्ञानाच्या मदतीने शेतीच्या आधुनिक साधनांची माहिती मिळणार आहे. यामुळे सरकारी योजनांचा लाभ योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचणे अधिक सुलभ होते.उपग्रह प्रतिभा माहितीची तुलना करून त्यांनी प्रामाणिकता तपासली जाते.
शेतकऱ्यांना मिळणारे फायदे payment of crop insurance
ई -पिक पाहणीमुळे पिक विमा योजनेचा प्रक्रियेत लक्षणीय सुधारणा झालेली आहे. आता शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई मिळण्यासाठी अनेक कार्यालयांमध्ये फेरा मारण्याची गरज नाही. डिजिटल रेकॉर्डच्या आधारे नुकसानीचे मूलकम जलद आणि अचूक होत आहे.
कृषी अनुदानाची पारदर्शक व्यवस्था payment of crop insurance
विविध कृषी योजनांमध्ये मिळणारे अनुदान आता अधिक पारदर्शक पद्धतीने वितरित होत आहे. ई -पिक पाहणीची माहिती आधार करून शेतकऱ्यांना योग्य प्रमाणात अनुदान मिळणार आहे.बँकिंग क्षेत्रातील कर्ज मंजुरीच्या प्रक्रियेत देखील डिजिटल रेकॉर्ड च वापर होत आहे.शेतकऱ्यांना कर्ज मिळण्यासाठी अनेक कागदपत्रे सादर करण्याची गरज भासत नाही.
स्वयं नोंदणीसाठी शेतकऱ्यांकडे खालील माहिती असणे आवश्यक आहे. आधार कार्ड क्रमांक, सातबारा उताराची माहिती शेतकऱ्यांच्या शेतकऱ्यांच्या सर्व कार्यक्रमाची माहिती पेरलेल्या पिकांची तपशील पेरणीची तारीख अपेक्षित क्षेत्रफळ ऑनलाईन सध्या पण प्रक्रिया शेतकऱ्यांनी नोंदलेली माहिती स्वयंचलित सत्यापन प्रक्रियेतून दिली जाते.कृतीमत बुद्धिमत्ता आणि मशीन लॉगिन यंत्रणांच्या मदतीने सशस्थापन नोंदणी ओळखल्या जाते.
डेटावर आधारित निर्मिती प्रक्रिया payment of crop insurance
ई पीक पाहणीमुळे मिळणारा डेटा सरकारला अधिक प्रभावी कृषी धोरणे आत्म्यास मदत करतो.कोणत्या भागात कोणती पिके जास्त घेतली जातात.कोणत्या पिकांना बाजारा चांगला भाव मिळतो. यांसारख्या माहितींच्या आधारे निर्णय घेतले जात आहे.
शेतातील माती हवामान आणि पाण्याची गुणवत्ता मोजण्यासाठी IOT सेन्सरचा वापर करण्याची योजना आहे. ई पीक पाहणी 2025 हा महाराष्ट्राचा कृषी क्षेत्रातील एक महत्त्वपूर्ण मौल्यवान दगड आहे. या डिजिटल क्रांतीमुळे शेतकऱ्यांना अनेक सुविधा मिळणार आहे. सरकारला अधिक प्रभावी धोरणे आजचा येत आहे.
